16-3-2016
1
Verpleegkundige zorg vitaal
bedreigde neonaat
Inhoud
• Verpleegkundige zorg aan een pasgeborene met een:
- IRDS
- Asfyxie
- PPHN
- Ductus Botalli
- Sepsis
- Nec
• Klinische verschijnselen:
- Kreunende ademhaling (auto-peep)
- Tachypnoe
- Neusvleugelen
- Thoracale intrekkingen
- Toegenomen zuurstofbehoefte
Infant Respiratory Distress Syndrome Risicofactoren Sectio
Prematuur
• Diabetes mellitus
• Asfyxie
• Shock van de moeder
• Tweede kind van een
tweeling (weinig stress)
• Hypothermie
• Hypoglykemie
• Vaker bij jongens (2x
meer dan bij meisjes)
• Verpleegkundige observaties en interventies:
- Bewaken vitale functies
- Observatie ademarbeid (verschijnselen van KNICT)
- Bewaken temperatuurregulatie (hypothermie -> toename IRDS)
- Ondersteunen ademhaling met flowsnor of cpap
- Voorzichtig zijn met zuurstof toediening (gevaar Retinopathy of Prematurity)
- Assisteren bij INSURE
- OGZ toepassen
IRDS
• Klinische verschijnselen:
- Letterlijk ‘niet ademen’
- Zuurstoftekort bij de geboorte
- 1-2% van alle geboorten
- Incidentie verhoogd bij prematuren en bij IUG
- Apgar score < 6 op 5 min na de geboorte
- Ernstige acidose
- Soms ook optreden van orgaansstoornissen
Wat is asfyxie?
16-3-2016
2
Apgar-score
Teken 0 1 2
Ademhaling Afwezig Irregulair,
Hypo-
ventilatie
Huilen
Hartfrequentie Afwezig < 100 > 100
Spiertonus Slap Enige flexie
extremiteiten
Goede
flexie
Kleur Blauw, grauw Roze, blauwe
acracyanose
Roze
Prikkelbaarheid Afwezig Grimas
Hoest/huilen
Beoordeling algemene conditie
pasgeborene
Na 1, 5 en 10 minuten
Wat is normaal?
Waarom is een score van 10 uitzonderlijk?
Oefenen
Hartfrequentie: 136 p/m
Wat is de APGAR?
• Moederlijke factoren:
- Placenta insufficiëntie bij hypertensie of diabetes mellitus, infarcering van de placenta, abruptio (partiële), uitgezakte navelstreng
• Kinderlijke factoren:
- Intra-uteriene groeivertraging, anemie, infectie en serotiniteit
Perinatale asfyxie
• Als gevolg van prenatale problemen
• Stoornissen in het op gang komen van de ademhaling
Postnatale asfyxie
• Verpleegkundige observaties/interventies:
• Bewaking vitale functies (HF, AH, SaO2, RR, bewustzijn)
• Observatie ademhalingsondersteuning
• Bloedgasanalyse
• Controle glucosehuishouding
• Observatie houding, gedrag en bewegingen (CFM/NIRS)
• Bewaking temperatuur
• Observatie kleur
• Bewaking van de diurese
• Toedienen sedativa (comfort)
• Minimal handling
• Ouderbegeleiding
Asfyxie Cerebraal functie monitor
16-3-2016
3
• Klinische verschijnselen:
• Foetale circulatie blijft bestaan
• Rechts - links shunt op atrium en/of ductus niveau, t.g.v. sterk toegenomen longvaatweerstand
• Sterk wisselende cyanose met ondersaturatie
Persisterende Pulmonale Hypertensie
Neonaat (PPHN) • Verpleegkundige observaties/interventies:
• Bewaking vitale functies
• Pre- en postductale saturatiemeting
• Bewaking beademingscriteria
• Bloedgasanalyse
• Neurologische monitoring
• Bewaken van de temperatuur
• Observatie kleur
• Bewaking van de diurese
• Toedienen sedativa (comfort)
• Lichamelijke verzorging
• Minimal handling
• Ouderbegeleiding
PPHN
• Klinische verschijnselen:
• Vaak bij prematuur geborenen
• Hartfrequentie neemt toe
• Wijde polsdruk
• Links rechts shunt
• Overvulling longen
• Volumebelasting linker harthelft
• Risico op te weinig zuurstof naar
• andere organen
Open Ductus Botalli (ODB)
• Verpleegkundige observaties/interventies:
• Bewaking vitale functies
• Observatie bloeddruk (wijde polsdruk)
• Observatie toename ademarbeid
• Bijhouden vochtbalans
• Toedienen van indocid
Open Ductus Botalli
• Prikkeling om door te ademen bij apneus
• Gedoseerde flow aanbieden
• Zuurstoftoediening
Flowsnor
• Voorkomt het collaberen van de alveoli door het achterlaten van een positieve einddruk na de uitademing (PEEP)
• Stugge longen en oppervlaktespanning is groot, daarom moeilijk om peep te generen
• Verbeterde diffusie en vermindering ademarbeid
Continuos Positive Airway Pressure (CPAP)
16-3-2016
4
• Maagdilatatie
• Overmatige slijmproductie
• Drukplekken
• Beschadiging neusslijmvlies, neustussenschot
• Pneumothorax
Complicaties NCPAP
• Tijdens de verzorging de NCPAP zo min mogelijk onderbreken om collaberen v.d. longblaasjes te voorkomen
• Optimale druk wanneer mond gesloten is
• Eenmaal per dienst huid op drukplekken controleren
• Eenmaal per dienst masker/ prong wisselen
• Huid achter oren controleren op smetplekken
• Zo min mogelijk uitzuigen om beschadiging en daardoor zwelling van het neusslijmvlies te voorkomen
• Open orale maagsonde
• Afbouwen volgens weanschema
• Geen flesvoeding
Aandachtspunten NCPAP
• Verhogen van het longvolume door het voorkomen van samenvallen alveoli
• Voorkomen van uitputting van het kind door inademen te vergemakkelijken
• Verminderen van het aantal apneu- aanvallen
Bilevel Positive Airway Pressure
• Obstructie
• Onvoldoende peep/onjuiste fixatie
• Uitputting
• Verergering IRDS
• Infectie
• Hypothermie/hyperthermie
Oorzaken saturatiedaling?
Wat doe je?
Sepsis
• Klinische verschijnselen:
- Hypothermie, koorts of temperatuurschommelingen
- Bleek/grauwe huidskleur (marmering van de huid)
- Voedingsretenties, spugen
- Hypotonie
- Bradycardieën en/of saturatiedalingen
- Hypotensie
- Geprikkeldheid, convulsies
- Luierpijn
- Gespannen fontanel
• Klinische verschijnselen:
- Algemene infectieverschijnselen
- Bolle, gespannen buik met blauwe waas en vaattekening
- Voedingsretenties
- Spugen
- Bloed bij ontlasting
Necrotiserende enterocolitis (NEC)
16-3-2016
5
• Verpleegkundige observaties/interventies:
- Bewaking vitale parameters
- Niets per os
- Afhangende maagsonde (maagzuigdrainage)
- Axillair temperaturen bij verdenking NEC
- Infuus voor parenterale voeding
- Antibiotica toedienen
- Observatie van de buik (bol, gespannen, vaatttekening, rode verkleuring, darmlissen)
NEC
Practicum infusen/navellijnen/endotracheale tube!
Vragen?
